Elke educatieve instelling wil het beste uit zijn studenten halen. De kwaliteit van het gegeven onderwijs is weliswaar een belangrijke, maar niet de enige factor. Het interieur moet niet worden onderschat, dus hoe ontwerp je een positieve ruimte waar studenten en docenten in kunnen floreren?
Dit was de belangrijkste vraag bij het inrichten van de gemoderniseerde campus van Avans Hogeschool in Den Bosch, Nederland. Het middelpunt van de ruimte wordt gevormd door Xplora, een indrukwekkende open multimedia-ruimte waar dagelijks circa 1500 studenten leren, studeren en samenwerken. Ernest Pieters van Rienks Architecten gaf leiding aan het ontwerpproces. Laten we eens kijken wat deze nieuwe locatie zo inspirerend maakt en hoe productief leren hier wordt ondersteund.
Structuur en zonering
“Als je een werkomgeving voor zoveel verschillende gebruikers maakt – in dit geval studenten, medewerkers en bezoekers, moet je de beheersbaarheid goed in de gaten houden. Daarom kozen we voor een gemakkelijk toegankelijke plek met meer dan genoeg ruimte,” aldus Pieters. “We hebben Xplora in aparte zones opgedeeld, ieder met een eigen functie. De eerste is het drukst, daarachter komt een zone met murmelend achtergrondgeluid en de laatste is een stiltezone. Deze overgang van hard naar zacht geeft studenten flexibiliteit, waarbij ze uit diverse soorten werkruimten kunnen kiezen.”
Qua structuur lijkt Xplora op een stadscentrum. In een Europese stad, zoals Amsterdam of Den Bosch, bestaat het stadscentrum uit een opeenvolging van pleinen, straten en bijzondere gebouwen, die de bezoeker structuur bieden. De stad biedt herkenningspunten, zodat mensen weten waar ze zijn en waar ze heen willen. Dit concept is vertaald naar de leer- en werkomgeving van Xplora door middel van direct herkenbare hoofdwegen, pleinen en herkenningspunten die de oriëntatie ondersteunen.
Zo is er op een van de verdiepingen een open zeecontainer neergezet waarin werkplekken gecreëerd zijn, als oriëntatiepunt voor studenten en medewerkers en waar ze bijvoorbeeld kunnen afspreken. Op elke verdieping zijn vergelijkbare herkenningspunten te vinden zoals pergola’s, zodat ook hier visuele referenties zijn om de weg terug te vinden.
Stimuleer de creativiteit van studenten
Eén van de grootste uitdagingen bij dit ontwerp was ervoor te zorgen dat Xplora intensief gebruikt zou worden. De student van tegenwoordig kan overal over het internet beschikken en houdt dagelijks contact met de buitenwereld via allerlei apparaten. Ze moeten dus wel een goede reden hebben om naar een speciale leer- en werkomgeving toe te gaan.
Xplora moet dus echt de moeite waard worden om te bezoeken, en iets bieden dat je thuis niet hebt. “Xplora moet een positieve ruimte zijn, die het hele spectrum van de zintuigen van de student stimuleert,” legt Pieters uit, “de stemming, de sfeer, het uitzicht, de vormgeving en de indeling van het interieur, de faciliteiten – alles moet bijdragen aan een positief gevoel. En de ruimte moet interactie mogelijk maken, daarom zijn zonering en structuur zo belangrijk in het ontwerp van Xplora.”
De pergola’s zijn bijvoorbeeld plekken waar interactie plaatsvindt en creativiteit wordt bevorderd. Ze bieden een soort minilokaal of podium waar groepen studenten samen kunnen werken, werkstukken presenteren, commentaar op elkaars werk kunnen geven en ideeën kunnen uitwisselen, zodat ze elkaar stimuleren. Dit is een fraai voorbeeld van een positieve ruimte.
